در این مقاله ما قصد داریم به بررسی این که “حسابداری تعدیلات سنواتی چگونه است؟” بپردازیم. اگر شما نیز ابهامات و یا سوالاتی در این رابطه دارید، بهتر است در این مقاله با ما همراه شوید. در ابتدا به تعریف تعدیلات سنواتی می‌پردازیم.
تعدیلات سنواتی چیست؟
منظور از تعدیلات سنواتی همان اقلامی است که در سنوات قبلی و در پایان صورت حساب به صورت سود یا زیان آمده است و در ابتدای دوره‌ی بعد به صورت مانده سود و زیان انباشته به حساب می‌آید.
تعدیلات سنواتی نسبت به ماهیت اتفاق، می‌تواند بستانکار یا بدهکار باشد. با استفاده از این تعدیلات می‌توان تعادلی بین سود و زیان انباشته ایجاد کرد و از این طریق باعث می‌شود که اقلام مقایسه‌ای در صورت حساب‌های مالی دوباره ارائه شوند. همچنین تعدیلات سنواتی در اثر اصلاح اشتباه یا تغییر در رویه حسابداری نیز به وجود می‌آیند.
در اصل باید گفت که تعدیلات سنواتی شامل روش‌های حسابداری، اشتباهات حسابداری و رویه های حسابداری است.
در ادامه توضیح خواهیم داد که تعدیلات سنواتی به چه علت به وجود آمده است و همچنین به موضوعات “تعدیلات سنواتی در صورت‌های مالی جدید” و “تعدیلات سنواتی در صورت سود و زیان جامع” می‌پردازیم.
بیشتر بدانیم: انواع خدمات حسابداری چیست و یک موسسه حسابداری چه خدماتی ارائه می دهد؟
حسابداری تعدیلات سنواتی چیست و به چه علت به وجود آمده است؟
مثلا فرض کنید که در یک شرکت در سال 97 از یک روش حسابداری استفاده شده و سپس در سال 98 روش دیگری جایگزین آن شده است. چون بین این دو روش و ثبت آن‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد، به همین دلیل برای جلوگیری از به وجود آمدن خطاهای مالی، باید، ترازنامه‌های قبل و حساب‌های ثبت شده تعدیل شود. به همین دلیل حسابداری تعدیلات سنواتی انجام می‌شود.
همچنین ممکن است حسابداران پس از محاسبه سود و زیان، بستن حساب‌ها و محاسبه مالیات، بفهمند که برخی از هزینه‌ها و درآمدهای دوره‌های قبل فراموش شده و یا این که اشتباهی ثبت شده شده است؛ در این موارد نیز تعدیلات سنواتی انجام می‌شود.
باید گفت که این اصلاحات را با استفاده از حساب سود و زیان انباشته می‌توان انجام داد. بنابراین حساب تعدیلات سنواتی زیرمجموعه حساب سود و زیان انباشته است. سود و زیان انباشته به حسابی گفته می‌شود که در آن سود و زیان سال گذشته و سال جاری در آن ثبت شده است. بنابراین زمانی که اشتباه از سال قبل باشد، می‌توان توسط حساب سود و زیان انباشته آن را اصلاح کرد.
باید توجه داشته باشید زمانی که اصلاحی را انجام می‌دهید، باید برای آن سند داشته باشید. اگر بدون سند اصلاحی را انجام دهید، اداره دارایی، دفاتر شما را رد خواهند کرد.
انواع تعدیلات سنواتی:
تعدیلات سنواتی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
- 1) تعدیلات سنواتی که مربوط به سال مالی گذشته می‌شوند.
- 2) تعدیلات سنواتی که مربوط به سال مالی قبل از سال مالی گذشته هستند.
در ادامه این که حسابداری تعدیلات سنواتی چگونه است؟ به علت آن می‌پردازیم.
بیشتر بدانیم: وظایف مشاور مالی چیست؟
تعدیلات سنواتی به چه علت انجام می‌شود؟
همان‌طور که قبلا گفتیم، شرکت‌ها و بنگاه‌ها به دو دلیل تعدیلات سنواتی انجام می‌دهند:
01.
تغییر در رویه حسابداری
تغییر در رویه حسابداری یعنی چه؟
- روش ارزیابی موجودی کالا را تغییر دهیم؛ که شامل روش‌هایی چون لایفو و فایفو است.
- روش خالص ارزش فروش و اصل بهای تمام شده را تغییر دهیم.
- همچنین روش حسابداری قراردادهای بلندمدت را تغییر دهیم.
که به تمامی این تغییرات، تغییر در رویه حسابداری گفته می‌شود.
باید توجه داشت، چنانچه در یکی از رویه‌ها تغییری صورت بگیرد و در اثر همین تغییر، تغییر دیگری در برآورد همان مورد به وجود آید که هر دو تغییر از هم قابل تفکیک نباشند، این تغییرات را تغییر در برآورد حسابداری، به حساب می‌آورند.
02.
اصلاح اشتباه
اصلاح اشتباه یعنی چه؟
گاهی اوقات به دلیل خطای انسانی، خطاهای ریاضی، به کارگیری رویه حسابداری اشتباه، تقلب و … اشتباهاتی ممکن است در صورت‌های مالی ایجاد شود، حال اگر این اشتباهات مهم نباشند، می‌توان آن‌ها را سود و زیان دوره جاری لحاظ کرد؛ ولی اگر مهم باشند باید به طور مجدد در صورت‌های مالی ارائه شود.
ارائه مجدد صورت‌های مالی به چه صورت است؟
باید توجه کرد که زمانی تعدیلات انجام می‌شود باید صورت‌های مالی را مجددا ارائه کرد. حال اگر امکان این کار نباشد، باید آن را در یادداشت‌های توضیحی افشا کرد. در ضمن باید به جز مطرح کردن موضوع، مقدار و ماهیت اقلام تشکیل دهنده تعدیلات سنواتی و دلایل بروز تغییرات را نیز ثبت کرد.
تعدیلات سنواتی در دفاتر چگونه ثبت می‌شود؟
برای مثال می‌توان گفت که، اگر شما در سنوات قبلی وامی دریافت کرده‌اید و فراموش کرده‌اید که در ثبت مربوط به آن سال وارد کنید، می‌توانید برای اصلاح آن در دفاتر مالی که مربوط به سال جاری است، به این صورت عمل کنید:
بدهکار تعدیلات سنواتی ….
بدهکار پیش پرداخت بهره سنواتی ….
بستانکار تسهیلات دریافتنی ….
تعدیلات سنواتی چه تفاوتی با دیگر اقلام موجود در حساب انباشته دارد؟
همان‌طور که گفتیم تعدیلات سنواتی را در حساب سود و زیان انباشته ثبت می‌کنیم ولی باید توجه داشت که در این حساب موارد دیگری نیز ثبت می‌شوند که با تعدیلات سنواتی فرق می‌کنند. موارد دیگری که در این حساب ثبت می‌شوند، ماهیتا تخصیص سود هستند، ولی تعدیلات فقط برای اصلاح مانده اول دوره است و نمی‌توان آن را به عنوان سود و زیان انباشته به حساب آورد.
به عبارتی رابطه بین سود و زیان انباشته و تعدیلات سنواتی، یک رابطه جزء و کل است.
ممکن است این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که آیا اصلاحات تکرارشونده جزء تعدیلات سنواتی به حساب می‌آیند؟
باید بگوییم که خیر. زیرا همان‌طور که گفتیم تنها تعدیلاتی که مربوط به سنوات قبل هستند و ناشی از اصلاح اشتباه یا تغییر در رویه حسابداری باشند، تعدیلات سنواتی محسوب می‌شوند و اصطلاحات تکرار شونده معمول، جزء این تعدیلات نیستند.
مالیات تعدیلات سنواتی به چه صورت است؟
باید گفت که قبلا عنوان ذخیره مالیات، برای صورت‌های مالی بود ولی جدیدا از عنوان مالیات پرداختنی برای صورت‌های مالی استفاده می‌شود. بنابراین متوجه می‌شویم که انجام تعدیلات سنواتی لازم و ضروری است. زیرا به خاطر اعمال بعضی از رویدادهایی که متاثر از سال‌های قبل در حساب‌های فعلی است، ممکن است از طرف اداره دارایی رد شود.
به عبارتی رابطه بین سود و زیان انباشته و تعدیلات سنواتی، یک رابطه جزء و کل است.
ممکن است این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که آیا اصلاحات تکرارشونده جزء تعدیلات سنواتی به حساب می‌آیند؟
باید بگوییم که خیر. زیرا همان‌طور که گفتیم تنها تعدیلاتی که مربوط به سنوات قبل هستند و ناشی از اصلاح اشتباه یا تغییر در رویه حسابداری باشند، تعدیلات سنواتی محسوب می‌شوند و اصطلاحات تکرار شونده معمول، جزء این تعدیلات نیستند.
بیشتر بدانیم: بهترین موسسه حسابرسی در تهران کیست؟
مالیات تعدیلات سنواتی چگونه محاسبه می‌شود؟
همان‌طور که گفتیم حساب تعدیلات سنواتی هم می‌تواند بدهکار و هم این که بستانکار شود. بنابراین مأموران سازمان امور مالیاتی، باید طبق مقررات معین شده آن‌ها را بررسی کنند.
طبق مواد قانونی ١۴٧ و ١۴٨ قانون مالیات‌های مستقیم، اقلام مربوط به هزینه‌های سنوات، با شرط اینکه مربوط به درآمدهای مشمول معافیت مالیاتی یا مالیات مقطوع نباشند یا اینکه درآمد مشمول مالیات سال به روش علی‌الراس تعیین نشده باشد، موجب کاهش درآمد مشمول مالیات ابزاری نمی‌شوند، به درآمد مشمول مالیات عملکرد مورد رسیدگی اضافه می‌گردد.
بدیهی است که درصورتیکه بخشی از درآمدهای سال مربوط به معافیت یا مشمول مالیات مقطوع بوده باشد هزینه‌ها نسبت به درآمدها با رعایت مقررات تسهیم می‌شوند.
همچنین اقلامی که مربوط به برگشت از فروش یا تخفیفات و اصلاحات فروش هستند، مشروط بر اینکه مربوط به درآمدهای معاف یا مشمول مالیات مقطوع نباشند، برگشت و به درآمد مشمول مالیات عملکرد مورد رسیدگی اضافه می‌گردد.
جمع بندی
همان‌طور که خواندید مقاله فوق در مورد این موضوع که "حسابداری تعدیلات سنواتی چگونه است؟" بود. امیدوارم از این مقاله اطلاعات کافی بدست آورده باشید. شما می‌توانید همچنین در صورت بروز هر گونه سوال یا ابهام با متخصصان ما در رابطه با خدمات حسابداری مشورت کنید. از همراهی شما عزیزان کمال تشکر را داریم.
