حسابداری فروش چیست؟
به پروسه حسابداری در راستای فروش و برگشت فروش کالا حسابداری فروش گفته می‌شود. به واسطه عملیات حسابداری فروش، کلیه اسناد فروش و برگشت از فروش دسته بندی و به سند حسابداری تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر، وظیفه کنترل، جمع‌آوری و مدیریت اطلاعات فروش و تبدیل این اطلاعات به گزارش‌های واضح و قابل فهم به عهده این نوع از حسابداری است. گزارشات حسابداری فروش نیمی از گزارش سود و زیان شرکت را تهیه می‌کند و به روشن شدن وضعیت سال مالی شرکت کمک می‌نماید.
در این مطلب به خدمات حسابداری فروش می‌پردازیم.
رویه‌ها و اسناد مثبته فروش
برای درک بهتر فرآیند حسابداری فروش باید با رویه‌های مختلف و اسناد فروش آشنا باشیم. برخی از فرم‌ها در واحد فروش به صدور سند حسابداری نیاز دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است:
درخواست فروش
واحد فروش درخواست فروش کالا و خدمت را به واحد تولید یا برنامه‌ریزی ارسال می‌کند و بر اساس این درخواست سفارش تولید کالا صادر می‌شود. لازم به ذکر است که درخواست فروش جز رویدادهای حسابداری محسوب نمی‌شود و صرفا سند مثبته‌ای است که بایگانی می‌گردد.
پیش‌فاکتور فروش
مشتریان کالا و خدمات عموما برای تصمیم‌گیری نهایی مدیران ارشد در خصوص خرید، به پیش‌فاکتور فروش نیاز دارند. در این پیش‌فاکتور که مثبته فروش است، اطلاعات و مشخصات کالا و خدمت و جزئیات مربوط به قیمت ذکر می‌شود. پیش‌فاکتور سند حسابداری نیست اما اگر بر اساس آن فروش و پرداخت محقق شود، به سند حسابداری نیاز خواهد داشت. برای مثال ممکن است بر اساس پیش‌فاکتور، مشتری مبلغی را تحت عنوان پیش‌پرداخت بپردازد، در این صورت باید پیش‌فاکتور را به عنوان سند مبنا در بایگانی سند حسابداری قرار داد.
فاکتور فروش
صدور فاکتور فروش یکی از مهم‌ترین رویدادهای فروش و سند مثبته و قانونی است که سند حسابداری دارد. به عبارت دیگر صورتحسابی که فروشنده برای مشتری می‌فرستد همان فاکتور فروش است و نشان‌دهنده کسب درآمد فروشنده است. البته فاکتور فروشی که به دریافت وجه منتهی نشود، قابل ابطال خواهد بود.
قرارداد فروش
در قرارداد فروش، فروشنده متعهد می‌شود که کالایی را با قیمت و تعداد مشخص به مشتری تحویل دهد. قرارداد فروش به تنهایی ثبت حسابداری ندارد اما اگر شرایط پیش‌پرداخت در آن ذکر شده باشد و مشتری نیز پیش‌پرداخت بپردازد، دارای سند حسابداری خواهد بود. یک نسخه از قرارداد فروش به امور مالی تحویل داده می‌شود و معمولا اطلاعات قرارداد در نرم‌افزارهای یکپارچه شرکت ثبت می‌شود. لازم به ذکر است که محتویات ذکر شده در قرارداد فروش قابلیت کاهش یا افزایش را دارد و امکان تنظیم الحاقیه یا متمم برای آن وجود دارد. در قرارداد فروش به مواردی مانند اطلاعات طرفین قرارداد، موضوع و مدت قرارداد، شرایط پرداخت، تعهدات طرفین، مبلغ قرارداد و غیره اشاره می‌شود. به طور کلی برای قرارداد فروش و پیش‌فاکتور فروش زمانی سند صادر می‌شود که بر مبنای آن‌ها دریافتی صورت گرفته باشد.
برگشت از فروش
در صورت عدم رضایت مشتری از کالا یا وجود هرنوع ایرادی در آن، مشتری می‌تواند کالای مذکور را مرجوع کند و برای این مرجوعی یک فاکتور برگشت از فروش صادر می‌شود که سند حسابداری نیز دارد. لازم به یادآوری است که فرم رسید انبار که نشان‌دهنده مرجوع شدن کالا به انبار است نیز باید به سند حسابداری و فاکتور برگشت از فروش ضمیمه شود. لازم به ذکر است که در برخی موارد در صورت وجود هر نوع نقصی در کالا ممکن است از سوی فروشنده به خریدار پیشنهاد تخفیف داده شود تا از برگرداندن کالا و فسخ معامله جلوگیری شود.
سخن آخر
در این مقاله با حسابداری فروش و نکات مهم آن آشنا شدیم. در صورتیکه در این خصوص و تنظیم اسناد آن سوالی دارید می‌توانید با کارشناسان ما در موسسه حسابرسی و حسابداری ترازینه تماس بگیرید. علاوه بر این می‌توانید سایر مقالات کاربردی ما را مطالعه بفرمایید.
